Verliesgevoelens in relatie tot de multi-etnische samenleving onder autochtone Nederlanders

WRR Working Paper 22 van Anouk Smeekes en Laura Mulder van de Universiteit Utrecht is het verslag van survey-onderzoek naar verliesgevoelens in relatie tot de multi-etnische samenleving. Onderzocht is in welke mate deze gevoelens aanwezig zijn onder de autochtone Nederlandse bevolking en of deze verliesgevoelens samenhangen met individuele kenmerken, zoals opleiding en leeftijd. Het onderzoek is verricht in opdracht van het project ‘Migratiediversiteit’, waarin de WRR onderzoekt hoe (de)centrale overheden om kunnen gaan met de toegenomen migratiediversiteit in steden.

Door de komst van migranten treden er veranderingen op in de leefomgeving, waardoor sommige autochtone Nederlanders het gevoel hebben de eigen cultuur en identiteit te verliezen. Hoewel deze collectieve verliesgevoelens in relatie tot de multi-etnische samenleving een prominente plek innemen in het maatschappelijke debat is er weinig onderzoek gedaan naar de mate waarin deze gevoelens aanwezig zijn onder de autochtone Nederlandse bevolking en of deze verliesgevoelens afhankelijk zijn van individuele kenmerken, zoals opleiding en leeftijd, en de mate van etnische diversiteit in de woonomgeving. Het doel van deze studie is daarom om dergelijke collectieve verliesgevoelens onder autochtone Nederlanders op grotere schaal in kaart te brengen en uit te diepen.

In deze studie is er onderzocht in welke mate autochtone Nederlanders verliesgevoelens ervaren in relatie tot nieuwkomers. Hiertoe zijn diverse stellingen voorgelegd aan een representatieve steekproef van 928 respondenten. Hieruit blijkt dat een aanzienlijk deel van de respondenten verliesgevoelens ervaart in relatie tot nieuwkomers. De respondenten die deze verliesgevoelens ervaren zijn vaker lager- of middelbaar opgeleid, hebben meestal een rechtse politieke oriëntatie en stemmen veelal op de PVV of VVD. Maar  er komen ook onder de hoger opgeleiden en stemmers van links-progressieve partijen hoge percentages verliesgevoelens voor. Verliesgevoelens blijken niet afhankelijk te zijn van geslacht of leeftijd.

De serie 'Working Papers' omvat studies die in het kader van de werkzaamheden van de WRR tot stand zijn gekomen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud en de ingenomen standpunten berust bij de auteurs.