Verdelende rechtvaardigheid in het klimaatbeleid
Om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te realiseren, wordt het Nederlandse klimaatbeleid de komende jaren verder geïntensiveerd. Welke verdelingsvraagstukken spelen er in het klimaatbeleid? En welke verdelingsprincipes reikt de filosofie aan om beleid rechtvaardig vorm te geven? Op deze vragen geeft Marc Davidson, hoogleraar wijsgerige ethiek en politieke filosofie van de Radboud Universiteit Nijmegen, antwoord in het Working Paper (WP) Verdelende rechtvaardigheid in het klimaatbeleid.
Wat zijn de verschillende mogelijkheden om de lasten van het klimaatbeleid op rechtvaardig manier te verdelen tussen de verschillende actoren? Welke verdelingsprincipes kunnen hierbij behulpzaam zijn?
Verdelingsvraagstukken
Bij de uitwerking is Davidson uitgegaan van vier verdelingsvraagstukken die centraal staan in het klimaatbeleid, zowel in internationale als in nationale context. Dit zijn (1) verdeling van het koolstofbudget, (2) verdeling van kosten voor mitigatiebeleid, (3) verdeling van kosten voor adaptatiebeleid en (4) verdeling van (financiële) klimaatschade.
Ethische stromingen
Davidson toont aan de hand van twee ethische stromingen (deontologie en consequentialisme) en een aantal daarmee samenhangende politiek-filosofische theorieën (libertarisme, liberalisme en utilitarisme) dat er verschillende mogelijkheden zijn voor een rechtvaardige verdeling van de lasten van klimaatbeleid. Hij laat systematisch zien dat de verdelingsopgave afhankelijk van ethische en politieke voorkeur in theorie totaal anders kan worden aangepakt.
Debat
Met het oog op de klimaattop in Glasgow en het verschijnen van WP organiseerde het debatcentrum Spui25 i.s.m. de WRR op 16 november een debatavond over de lastenverdeling van het klimaatbeleid. Tijdens het debat gingen Marc Davidson, Koen Straver (TNO) en professor Joyeeta Gupta (UvA) met elkaar in discussie over een rechtvaardige verdeling van de lusten en lasten van het klimaatbeleid. Daarbij werd in het bijzonder aandacht gegeven aan energiearmoede. Terugkijken van de bijeenkomst kan via Spui25.
Klimaatbeleid
Deze deelstudie is uitgevoerd binnen het adviesproject ‘Klimaatbeleid'. Doel van dit project is om geschikte denkkaders te ontwikkelen om tot een eerlijke verdeling van de lusten en vooral de lasten van klimaatverandering en -beleid te komen met een focus op de ontwikkeling van langetermijnbeleid – tot na 2050.