Meer grip op eigen leven vermindert maatschappelijk onbehagen
Wie maatschappelijk onbehagen wil tegengaan, moet mensen ook meer controle geven over hun eigen leven. Dat is één van de uitkomsten van de nieuwe WRR-studie Onzekerheid, maatschappelijk onbehagen en persoonlijke controle. Een conceptuele en empirische analyse. De studie is geschreven door WRR-stafleden Will Tiemeijer en Anne-Greet Keizer.
Drie begrippen staan centraal
In deze studie wordt allereerst ingegaan op de vraag wat we moeten verstaan onder de begrippen ‘onzekerheid’ en ‘maatschappelijk onbehagen’. Want ook al klinken deze termen veelvuldig in het politieke debat, het blijft vaak onduidelijk waarnaar ze nu eigenlijk verwijzen en wat hun onderlinge samenhang is. Vervolgens gaat de studie in op een derde concept, namelijk ‘persoonlijke controle’. Dat is de mate waarin mensen door eigen handelen de uitkomsten kunnen verkrijgen die ze belangrijk vinden, ofwel: hoeveel grip zij hebben op hun leven. Het begrip ‘persoonlijke controle’ klinkt veel minder vaak in het politieke debat, maar deze studie laat zien dat het een sleutelrol vervult.
Het hart van de studie is een enquête onder bijna 3000 Nederlanders naar mogelijke gevoelens van onzekerheid, controle en maatschappelijk onbehagen, uitgevoerd in samenwerking met het bureau I&O Research. De resultaten laten zien dat mensen die laag scoren op gevoelens van controle, zich vaker onbehaaglijk voelen over de samenleving.
De conclusie is dat onbehagen over de samenleving als geheel deels verklaard kan worden uit een gebrek aan controle dat mensen ervaren in hun eigen leven. Dit is een nieuw en origineel perspectief op de oorzaken van maatschappelijk onbehagen, en roept om de vraag hoe we kunnen bevorderen dat mensen zoveel mogelijk grip hebben op hun leven. Daarop zal de WRR uitgebreid ingaan in een later dit jaar verschijnende publicatie.